Trudny czytelnik w bibliotece. Jak ze spokojem rozwiązać każdą trudną sytuację – instrukcja dla bibliotekarza

W pracy bibliotekarza nie spodziewamy się wielu utrudnień. Zwłaszcza tych związanych z kontaktem z drugim człowiekiem. Zdarza się jednak, że w bibliotece pojawia się trudny czytelnik. W takich okolicznościach bibliotekarz również musi umieć sobie poradzić i ze spokojem rozwiązać każdą, nawet tę nieprzyjemną sytuację. Sprawdź, jak bibliotekarz może ze spokojem poradzić sobie z trudnym czytelnikiem.

Zadanie

Wskazówka dla bibliotekarza

Dominujący element

W klasycznym modelu porozumiewania się szumy odgrywają przeważnie niewielką rolę. W komunikacji z trudnym użytkownikiem będą elementem dominujących utrudniającym skuteczne porozumiewanie się. Świadomość ich istnienia oraz właściwa identyfikacja pozwolą osiągnąć pozytywne rozwiązanie każdej sytuacji. 

Kto jest trudnym użytkownikiem?

Nie ma jednej grupy, którą można uznać za trudnego użytkownika. Praktycznie każda osoba w określonych okolicznościach może sprawić pewien problem bibliotekarzowi. Wystarczy, że będzie nas bolała głowa i to, co na co dzień odbieramy jako normalny bodziec stanie się czymś nieprzyjemnym. Trudnym użytkownikiem może być zarówno małe dziecko, jak i dorosły, młodzież czy senior. Będzie nim także księgowa, nauczyciel, student lub uczeń. Osoba poszukująca specjalistycznej wiedzy, literatury, a także osoba, która przeczytała już większość książek w bibliotece. Jednym słowem każdy może być trudnym użytkownikiem.

Przenieś środek ciężkości

Skupianie się na trudnym użytkowniku przenosi środek ciężkości problemu na konkretną osobę. To ona staje się źródłem problemu. Tymczasem kłopotliwa nie jest osoba, a sytuacja, w jakiej się znaleźliśmy. Zawsze powinniśmy mówić nie o trudnym użytkowniku, a o trudnej sytuacji.

Trudne sytuacja w pracy bibliotekarza

Każdy bibliotekarz wielokrotnie miał kontakt z trudnymi sytuacjami. Dotyczyły one zarówno spotkań indywidualnych np. z czytelnikiem. Podczas zajęć grupowych również może dojść do wielu trudnych sytuacji. Najgorsze są jednak te okoliczności, które pojawiają się raz na jakiś czas. Do nich bowiem najtrudniej się przygotować i znaleźć właściwe rozwiązania. Ciężko jest także ćwiczyć właściwe metody postępowania w przypadku ich zaistnienia.

Przykłady trudnych sytuacji

Trudne sytuacje w pracy bibliotekarza mogą pojawić się w następujących okolicznościach:

  1. Kontakt indywidualny – wymagający czytelnik, osoba obcojęzyczna, niekulturalny czytelnik.
  2. Praca grupowa – przeważnie sytuacje trudne pojawiają się, gdy w grupie odbiorców pojawiają się jednocześnie osoby nadaktywne i nieśmiałe, z duża wiedzą i bez wiedzy, gdy sztywno trzymamy się planu i nie jesteśmy elastyczni, kiedy jesteśmy zbyt poważni i odczuwamy wielki niepokój przed prowadzeniem zajęć.
  3. Niecodzienne sytuacje – użytkownik pod wpływem alkoholu, osoba notorycznie przetrzymując książki, znajomy, rodzina dyrektora.

Jak poradzić sobie w każdej trudnej sytuacji?

Chcąc znaleźć wyjście z każdej trudnej sytuacji powinniśmy pamiętać o:

  1. Pewności siebie – bibliotekarzu pamiętaj, że jesteś profesjonalistą i z pewnością poradzisz sobie w trudnej sytuacji. Potrafisz to zrobić. 
  2. Pozytywnym nastawieniu – bibliotekarzu uwierz w swoje siły, z powodzeniem rozwiążesz sytuację.
  3. Szybkości reakcji – bibliotekarzu nie zastanawiaj się zbyt długo, działaj ze spokojem, rozważni i od razu podejmij pierwsze kroki.
Autor: Paweł Marchel
Biblioteka Publiczna w Solcu Kujawskim