Najnowszy Ranking bibliotek

Dnia 28 listopada 2018 r. w Pałacu Krasińskich w Warszawie odbyła się uroczysta gala kolejnej, ósmej odsłony Rankingu Bibliotek. Przedstawiciele samorządów i bibliotek z pierwszej dziesiątki Rankingu oraz liderzy każdego z województw odebrali pamiątkowe dyplomy z rąk organizatorów – Dariusza Jaworskiego, dyrektora Instytutu Książki, i Marcina Piaseckiego, redaktora zarządzającego „Rzeczpospolitej”. Na pozycję lidera z drugiego miejsca przed rokiem awansowała biblioteka w Sianowie. Tuż za nią uplasował się Barcin, który od lat utrzymuje się w ścisłej czołówce. Trzecie miejsce przypadło bibliotece w Oświęcimiu.

Od 2011 roku Instytut Książki i dziennik „Rzeczpospolita” nagradzają samorządy za ich zaangażowanie w rozwój i dobre zarządzanie bibliotekami publicznymi. Organizatorom przyświeca idea, aby poprzez dobrze działającą bibliotekę, wszyscy mieszkańcy otrzymali łatwy i całkowicie bezpłatny dostęp do literatury, a więc wiedzy, nowych mediów i szeroko rozumianej kultury.

W tym roku biblioteki rywalizowały bardzo zacięcie. Triumfowała Biblioteka Publiczna Gminy i Miasta Sianów, która w ubiegłym roku uległa jedynie Bibliotece Publicznej Miasta i Gminy Jarocin. Drugie miejsce zajęła Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy Barcin, która triumfowała przed dwoma laty, a rok temu była szósta, zaś na trzecim uplasowała się Miejska Biblioteka Publiczna im. Łukasza Górnickiego w Oświęcimiu. Najbardziej imponujące awanse odnotowały biblioteki w Rząśni i Mikołowie: odpowiednio z miejsc 68 i 155 na 7 i 17.

– Jednym z zadań Instytutu Książki jest łączność z bibliotekami – powiedział dyrektor Instytutu Książki, Dariusz Jaworski. – Biblioteki korzystają z ministerialnego programu Infrastruktura Bibliotek, którego jesteśmy operatorem. Infrastruktura jest ważna i pozwala także wzbogacać ducha.

– Bibliotekarz jest animato­rem zajęć i spotkań, zawsze pamiętającym o swojej misji; zapraszać do czytania. Myślę, że to bardzo dobry kierunek rozwoju dla bibliotek. Marzę jednak, aby w dobie intensyw­nego rozwoju technologiczne­go na zawsze została z nami papierowa wersja książki – powiedziała Aleksandra Kowal­czyk, dyrektor Centrum Kultu­ry i Biblioteki Publicznej Gminy i Miasta Sianów, triumfatora rankingu. – Bibliotekarz w takiej małej miejscowości jak Sianów jest bardzo ważną osobą. Staramy się być biblioteką interdyscyplinarną, chcemy dostać do każdego z mieszkańców. Marzę, żebyśmy mogli kiedyś przejść w szkołach z różdżką i pozamieniać wszystkie tablety w książki.

Jak wyłoniliśmy zwycięskie biblioteki? Wysłaliśmy ponad 2300 ankiet do wszystkich gmin wiejskich i miejsko-wiejskich oraz miast (z wykluczeniem miast na prawach powiatu). Uzyskaliśmy prawie 750 odpowiedzi. Ankieta zawierała 26 pytań. Ocenialiśmy m.in. powierzchnię biblioteki i filii w przeliczeniu na 1000 mieszkańców oraz średnie zatrudnienie w placówce. Wzięliśmy pod uwagę czas pracy biblioteki, wielkość księgozbioru w przeliczeniu na 1000 mieszkańców, wielkość księgozbioru nabytego w ciągu dziesięciu lat jako procent całego zbioru oraz zakupione nowe książki. Przyznawaliśmy punkty m.in. za dostępne dla czytelników tytuły prasowe, dostęp do nowych mediów, udogodnienia dla osób niepełnosprawnych. Punkty można było również uzyskać za działające przy bibliotece kółka czytelnicze, artystyczne, literackie. Oprócz odpowiedzi na ankietę wykorzystaliśmy dane Głównego Urzędu Statystycznego.

Aż 73 proc. bibliotek biorących udział w naszym zestawieniu posiada filie. Ponad 55 proc. placówek jest przystosowanych dla osób niepełnosprawnych, przeważnie są to nowe biblioteki lub powstające filie.