Podchody literackie – scenariusz zajęć w bibliotece

Podchody dla dzieci ze szkoły podstawowej, które łączą zabawę na świeżym powietrzu z promocją literatury i szeroko pojętej kultury. Dzięki ciekawej formule zajęć uczestnicy zdobywają i pogłębiają wiedzę w sposób aktywny i przyjemny. Uczestnicy: dzieci w wieku 7–12 lat

Cele ogólne:

  • wykonanie zadań na trasie podchodów,
  • promowanie czytelnictwa.

Cele szczegółowe, uczeń:

  • uczy się orientacji w terenie,
  • ćwiczy spostrzegawczość i logiczne myślenie,
  • współpracuje w grupie,
  • sprawdza swoją wiedzę na wybrany temat,
  • rozwija pozytywne nastawienie do literatury.

Materiały pomocnicze:

Materiał pomocniczy Przykłady zadań do wykonania na poszczególnych etapach.

Przedmioty/rekwizyty do zadań.

Lista zadań z opisami (po jednej na grupę).

Mapki dla uczestników, kompasy lub telefony z mapami Google (po jednym na grupę)

Ubrania i buty dostosowane do warunków terenowych i pogodowych.

Rodzice do pomocy (po 1 na grupę).

Dyplomy i nagrody (najlepiej książkowe).

Muzyka (odtwarzacz CD, komputer z dostępem do internetu).

Poczęstunek dla uczestników.

Czas trwania: 1,5–2 godziny

Przebieg zajęć

Przygotowanie

1. Opracowanie zadań – kilka dni przed zajęciami prowadzący przygotowuje zadania do wykonania w oparciu o znaną dzieciom tematykę (Materiał pomocniczy Przykłady zadań do wykonania na poszczególnych etapach). Pytania mogą dotyczyć przeczytanych w bibliotece książek, znanych dzieciom postaci literackich, a także wydarzeń bibliotecznych, w których dzieci wcześniej uczestniczyły itp. Można wykorzystać zasoby biblioteki, internetu, prace plastyczne uczestników itp.

2. Wybór i przygotowanie trasy – prowadzący (np. z pomocą rodziców) wybiera trasę podchodów, umieszcza na niej przedmioty/rekwizyty do zadań i przygotowuje mapkę dla uczestników, na której oznaczono poszczególne etapy. Teren powinien być bezpieczny i łatwo dostępny.

3. Wprowadzenie do zabawy – w dniu podchodów prowadzący przedstawia tematykę i opis zabawy. Ustala z uczestnikami zasady, np. poruszamy się wyłącznie po wyznaczonej trasie, nie oddalamy się od grupy, wykonujemy zadania razem, pomagamy sobie itp.

Realizacja

1. Podział na grupy – uczestnicy dobierają się w 2–3 grupy, sami lub z pomocą nauczyciela. W każdym zespole powinny znaleźć się dzieci w różnym wieku. Jeśli w zajęciach uczestniczy jedna grupa wiekowa, warto upewnić się, że w każdym zespole jest choć jeden spostrzegawczy i zaradny uczestnik. Każda grupa pozostaje pod opieką dorosłego, który nie bierze udziału w zabawie. Jego zadaniem jest pilnowanie, aby uczestnicy przestrzegali ustalonych zasad, oraz przydzielanie punktów za poprawnie wykonane zadania.

2. Podchody – grupy wyruszają w trasę i wykonują zadania.

Wariant 1: Jeśli trasa jest ta sama dla wszystkich grup, trzeba przygotować 2-3 pakiety zadań. Zespoły wyruszają w odstępie 10 minut. Warto wyznaczyć limit czasowy na każde zadanie – dzieci będą lepiej się bawić, a my unikniemy korków na trasie.

Wariant 2: Każda grupa porusza się po innej trasie, ale zadania i czas przeznaczony na ich wykonanie pozostają te same.

3. Prezentacja – grupy przestawiają dowody potwierdzające wykonanie zadań: zgromadzone przedmioty/rekwizyty oraz podpisy opiekunów na mapce przy poszczególnych etapach. Uczestnicy dzielą się wrażeniami: mówią, co im się najbardziej podobało, co było łatwe/trudne, ciekawe/nudne, czego nie udało im się wykonać.

Uzyskane od dzieci informacje zwrotne warto później wykorzystać do udoskonalenia gry, aby kolejnym grupom zaproponować jak najlepszą wersję.

Podsumowanie

1. Podium – prowadzący wraz z rodzicami rozdaje dyplomy uczestnictwa wszystkim dzieciom oraz nagrody członkom najlepszej (najskuteczniejszej, najszybszej) grupy.

2. Relaks – uczestnicy odpoczywają przy muzyce i małym poczęstunku.

Materiał pomocniczy Przykłady zadań do wykonania na poszczególnych etapach

1. (X) to główny bohater książki/filmu (Y). Jaka inna postać pojawia się w tej opowieści? Dlaczego jest ważna? W tym miejscu znajdziecie podpowiedź. Zróbcie dwa kroki w tył i rozejrzyjcie się. Wskazówka znajduje się na wysokości wzroku.

2. W tym miejscu ukryto 5 karteczek z fragmentami tekstu. Znajdźcie je, ułóżcie opisane wydarzenia w poprawnej kolejności i odgadnijcie tytuł utworu.

3. W książce (X) jest scena w lesie/na łące/na ulicy. Rozejrzyjcie się i znajdźcie trzy rzeczy, które kojarzą wam się z tą sceną. Zabierzcie je ze sobą.

4. Jeden członek grupy staje w miejscu, gdzie narysowano X, twarzą do (budynku). Robi dwa kroki w lewo, trzy do tyłu, jeden w prawo i jeden do tyłu. Tam znajdziecie wskazówkę do wykonania zadania na kolejnym etapie. Zabierzcie ją ze sobą.

5. W pudełku znajdują się pocięte na kawałki fragmenty dwóch znanych wierszy. Ułóżcie je w dwie zwrotki (dwa utwory), a następnie odgadnijcie tytuły wierszy oraz ich autora.

6. Rozejrzyjcie się i znajdźcie kopertę. Jest ukryta pod jednym z kamieni. W środku są karteczki ze zdjęciami/rysunkami i tytułami książek/filmów. Dopasujcie zdjęcia/rysunki do tytułów.

7. Jaki jest ulubiony kolor (X)? Znajdźcie 4 ukryte tu przedmioty w tym kolorze. Nie wolno wam zrobić więcej niż 5 kroków w każdą stronę.

8. W tym miejscu jest wskazówka do kolejnego zadania, które macie wykonać na następnym etapie wyprawy. Jej nazwa zaczyna się na literę (P), a kończy na literę (A). Odnajdźcie ją i zabierzcie ze sobą.

9. Zbudujcie kopiec/wieżę z leżących w tym miejscu patyków i kamieni. Musi mieć co najmniej 10 cm wysokości i utrzymać się (nie rozpaść się) przez minimum 20 sekund. Jeśli wam się uda, wasz opiekun poda wam nazwisko pisarza. Na kolejnym etapie znajdziecie wskazówki do tytułu jednej z jego książek.

Autor: Anna Kiełczewska
wychowawca, nauczyciel, trener rozwoju osobistego