Dzień Dziwaka 7 stycznia – scenariusz lekcji bibliotecznej

Uczestnicy: uczniowie starszych klas szkoły podstawowej i szkół ponadpodstawowych

- rozwijanie postawy zrozumienia i szacunku dla odmienności

- przejawianie akceptacji wobec wszystkich ludzi

- uwrażliwia się na różne przejawy odmienności

- staje się bardziej tolerancyjny

- poznaje sławnych dziwaków

- aktywnie korzysta z zasobów internetu i biblioteki

- ćwiczy umiejętność współpracy i autoekspresji

Materiał pomocniczy Dzień Dziwaka

Karta pracy Sławni dziwacy

Karta pracy Co sprzyja akceptacji

8–10 dużych arkuszy papieru i flamastry

Długopisy

Słownik Wyrazów Bliskoznacznych, Słownik Synonimów (po kilka egzemplarzy)

Komputery z dostępem do Internetu i katalogu biblioteki

Czas trwania: 2 godziny

Portret dziwaka

1. Wprowadzenie - prowadzący podaje temat.

2. Wyszukiwanie informacji – uczestnicy definiują pojęcie dziwak i wyszukują synonimy wyrazu (Słownik Wyrazów Bliskoznacznych, Słownik Synonimów). Można je zapisać na dużym arkuszu papieru.

3. Ćwiczenie (praca w grupach) – uczniowie tworzą portret dziwaka na dużych arkuszach papieru (może to być rysunek z opisem, mapa myśli, tabela itp.). Można im zadać pytania pomocnicze:

- Jak wygląda dziwak?

- Jak się porusza?

- Jak się zachowuje?

- Jak mówi/komunikuje się z otoczeniem?

4. Prezentacja – grupy krótko przedstawiają efekty swojej pracy.

1. Pogadanka – prowadzący krótko wyjaśnia pochodzenie święta (Materiał pomocniczy Dzień Dziwaka – część A).

2. Wyszukiwanie informacji (praca w grupach) – uczniowie gromadzą informacje na temat sławnych dziwaków (Karta pracy Sławni dziwacy).

3. Głosowanie – każda grupa przedstawia kandydata na największego (najciekawszego, najbardziej ekscentrycznego) dziwaka świata. Klasa wspólnie wyłania zwycięzcę.

1. Burza mózgów – uczestnicy zastanawiają się nad pytaniami:

- Jak wygląda życie dziwaka?

- Jak czuje się taka osoba?

2. Pogadanka – prowadzący mówi o odrzuceniu/izolacji na skutek odmienności (Materiał pomocniczy Dzień Dziwaka – część B).

1. Burza mózgów – uczniowie kończą zdanie: „Akceptacja odmienności polega na...”

2. Ćwiczenie (praca w grupach) – uczestnicy ustalają, co pomaga w akceptacji odmienności/dziwactwa innych osób (Karta pracy Co sprzyja akceptacji). Jeśli mają trudności z określeniem przydatnych cech/umiejętności, można im pomóc (np. otwarty umysł, ciekawość, umiejętność słuchania, empatia).

3. Prezentacja – grupy przedstawiają swoje przemyślenia.

1. Refleksja – uczestnicy mówią, jak zmieniło się ich spojrzenie na dziwaków (w pozytywny sposób).

2. Zadanie domowe (z języka polskiego) – uczniowie piszą w domu opowiadanie, kartkę z pamiętnika lub rozprawkę na jeden z poniższych tematów:

- Jak dobrze być innym niż wszyscy

- Dziwak to też człowiek

- Dzień z życia dziwaka

3. Zabawa – klasa spędza ostatnie 10 minut zajęć na świętowaniu Dnia Dziwaka (uczniowie improwizują ekscentryczne zachowania, gesty, słowa, poruszają się w dziwaczny sposób itp.).

A/ Pochodzenie święta

• Pomysłodawcą Dnia Dziwaka był psycholog Philip Zimbardo, profesor uniwersytetu, a także autor wielu interesujących eksperymentów naukowych.
• W tym dniu jego studenci (i on sam) przebrali się w nietypowe stroje i zachowywali się w sposób odbiegający od norm społecznych. Był to swoisty eksperyment umożliwiający im odczucie inności na własnej skórze.

B/ Odrzucenie

Dziwacy wyróżniają się na tle innych. Może to być odmienność:

- fizyczna (wygląd, strój, fryzura, makijaż, niepełnosprawność ruchowa)

- mentalna

- kulturowa (pochodzenie, obyczaje, język)

- rasowa (kolor skóry)

- wyznaniowa

- związana z zachowaniem (nawyki, tiki, natręctwa)

- związana z preferencjami seksualnymi

- związana z zainteresowaniami lub wyborami życiowymi

Odrzucenie przyjmuje różne formy:

- krytykowanie, wyśmiewanie

- obojętność

- izolacja, wykluczenie

- zachowania przemocowe

(polecenie) Poszukajcie informacji na temat sławnych osób, które zapisały się w historii jako dziwacy lub ekscentrycy. Mogą to być pisarze, poeci, malarze, rzeźbiarze, naukowcy, wynalazcy itp. Wybierzcie trzech i zapiszcie zebrane informacje w tabeli poniżej.

Etapy pracy:

1. Wyszukajcie informacje o sławnych dziwakach (Internet).

2. Wyszukajcie publikacje o ich życiu, pracy, osiągnięciach, a także tytuły napisanych przez nich książek lub artykułów (Internet).

3. Wyszukajcie te pozycje w bibliotece (katalog biblioteczny).

4. Odnajdźcie je w odpowiednim dziale biblioteki i połóżcie na stoliku w celu prezentacji.

Karta pracy Co sprzyja akceptacji

(polecenie) Co pomaga zaakceptować dziwaka lub ekscentryka? Wymieńcie kilka cech charakteru lub umiejętności, które się przydają.